Tọa đàm khoa học: Một số lý thuyết trong nghiên cứu giá trị gia đình

Tới tham dự tọa đàm có Lãnh đạo Viện cùng các cán bộ, viên chức của Viện Nghiên cứu Gia đình và Giới và các cán bộ tham gia đề tài cấp Bộ. Buổi tọa đàm chia làm hai phần chính: 1- Trình bày lý thuyết; 2- Thảo luận. Trong phần một, các đại biểu được nghe 03 báo cáo, gồm:

Báo cáo “Lý thuyết hiện đại hóa và hậu hiện đại hóa” do PGS.TS Lê Ngọc Văn trình bày. Sau khi khát quát một số nét về lý thuyết, tác giả tập trung phân tích tác động của hiện đại hóa tới gia đình và cách vận dụng lý thuyết hiện đại hóa vào đề tài giá trị gia đình. Báo cáo “Lý thuyết biến đổi giá trị giữa các thế hệ” do PGS.TS Mai Văn Hai trình bày. Trên cơ sở tổng kết những đặc trưng giá trị của ba xã hội - xã hội nông nghiệp, xã hội công nghiệp và xã hội hậu công nghiệp - tác giả nhấn mạnh luận điểm: sự biến đổi giá trị giữa các thế hệ là một quá trình liên tục. Báo cáo “Lý thuyết tương đối văn hóa” do TS. Đặng Thị Hoa trình bày. Nội dung chính của lý thuyết này là quá trình biến đổi văn hóa diễn ra do sự tiếp xúc của hai hay nhiều hệ thống văn hóa riêng rẽ mà kết quả là làm cho chúng ngày càng trở nên giống nhau hơn. Đây là một lý thuyết quan trọng trong nghiên cứu giá trị gia đình.

Các ý kiến thảo luận đã diễn ra rất sôi nổi trong phần hai của buổi tọa đàm. Các đại biểu không chỉ bình luận về ba lý thuyết đã trình bày mà còn thảo luận các tác động qua lại giữa giá trị gia đình và giá trị cá nhân đặt trong sự so sánh giữa xã hội phương Đông và xã hội phương Tây. Các ý kiến tại tọa đàm cũng đề cập tới một vấn đề rộng hơn, đó là sự vận dụng lý thuyết vào nghiên cứu gia đình ở Việt Nam hiện nay chia theo các cấp độ: đại lý thuyết, các lý thuyết tầm trung và các luận điểm mang tính lý thuyết.

Các đại biểu tham dự toạ đàm đã gợi ra một số vấn đề cần làm rõ hơn trong những nghiên cứu sắp tới bao gồm: việc phân tích mức độ ảnh hưởng của công nghiệp hoá và hiện đại hoá đối với sự biến đổi giá trị gia đình Việt Nam; sự biến đổi của hệ giá trị khác nhau ở các nhóm gia đình; cách thức đo lường sự biến đổi hệ giá trị gia đình; vấn đề nghiên cứu hệ giá trị trong trạng thái động; sự kết hợp các lý thuyết khác nhau trong phân tích biến đổi hệ giá trị gia đình Việt Nam; v.v. Lãnh đạo Viện Nghiên cứu Gia đình và Giới đánh giá cao thành công của cuộc toạ đàm và khẳng định chủ trương tiếp tục tổ chức các cuộc tọa đàm khoa học do các phòng nghiên cứu chủ trì, tập trung vào các vấn đề khoa học theo định hướng nghiên cứu của Viện.

Hương Trầm