Đề tài “Tìm hiểu quan niệm và nhận thức về hôn nhân gia đình của các thế hệ Việt Nam ở một số địa phương đồng bằng sông Hồng”

Quan sát thực tiễn diễn ra trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình ở nước ta là cơ sở giúp hiểu được những chuẩn mực giá trị: đạo đức, mỹ học, tâm lý, nhận thức luận... của con người Việt Nam ở từng giai đoạn lịch sử, ở mỗi tầng lớp xã hội, ở từng thế hệ người Việt Nam: trẻ, trung niên, già. Hôn nhân gia đình thể hiện giá trị đạo đức, mỹ học, tâm lý, từ đó hình thành nên các giá trị văn hoá đời sống thường nhật của người Việt Nam.

“Tìm hiểu quan niệm và nhận thức về hôn nhân gia đình của các thế hệ Việt Nam” hiện nay qua khảo sát một số địa phương thuộc đồng bằng sông Hồng là đề tài cấp bộ do GS. Lê Thi làm chủ nhiệm và ThS. Phạm Thị Huệ làm thư ký với sự tham gia của một số cán bộ Viện Gia đình và Giới. Đề tài được thực hiện trong thời gian 21 tháng, từ 5/2007 đến 1/2009 và được nghiệm thu vào tháng 5 năm 2009.

Đề tài đã tiến hành phỏng vấn bảng hỏi 400 người, phỏng vấn sâu 40 người và 12 thảo luận nhóm tại 4 địa điểm: phường Bùi Thị Xuân quận, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội; xã Phú Minh, huyện Sóc Sơn, Hà Nội; xã Mễ Sở, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên; thị trấn Văn Giang, tỉnh Hưng Yên nhằm làm rõ quan niệm nhận thức về hôn nhân gia đình. Từ đó phân tích những điểm thống nhất và khác biệt, mâu thuẫn trong nhận thức của các thế hệ, nguyên nhân và hệ quả trong cách giải quyết các vấn đề đặt ra ở gia đình và ngoài cộng đồng.

Tổng hợp kết quả khảo sát về mặt định lượng cho phép nắm bắt được tương đối cụ thể, chính xác mức độ tán thành hay phản đối của từng thế hệ về quan niệm nhận thức đối với từng vấn đề hôn nhân gia đình được đặt ra.

Sự phân tích về mặt định tính những ý kiến của các thế hệ qua phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm về một số vấn đề cơ bản của hôn nhân gia đình lại cho thấy sự phong phú đa dạng trong quan niệm nhận thức của từng thế hệ đối với vấn đề được đặt ra.

Từ kết quả nghiên cứu, các tác giả đã nêu lên một số gợi ý nhằm nâng cao kiến thức về hôn nhân gia đình cho các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ, tăng cường sự hoà hợp giữa các thế hệ, cùng nhau xây dựng hạnh phúc gia đình.

Đề tài đã được nghiệm thu đúng hạn cùng với kết quả đánh giá tốt và được chuyển sang Nhà xuất bản Khoa học xã hội để xuất bản với tên sách là: “Sự tương đồng và khác biệt trong quan niệm về hôn nhân gia đình của các thế hệ người Việt Nam hiện nay”. Sách phát hành tháng 12 năm 2009 dày 316 trang.

GS. Lê Thi