Bảo vệ thai sản là một quyền quan trọng của lao động nữ. Việc nâng cao phúc lợi, sức khỏe và dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em cũng như đảm bảo cơ hội và đối xử bình đẳng cho phụ nữ trong thế giới việc làm có ý nghĩa rất quan trọng. Bảo hiểm xã hội (BHXH) ở Việt Nam có chế độ trợ cấp thai sản nằm trong số những chế độ hào phóng nhất trong khu vực xét về thời gian và tỷ lệ thay thế. Tuy nhiên, nhược điểm chính của hệ thống thai sản ở Việt Nam là độ bao phủ còn thấp. Trong bối cảnh khoảng trống bảo vệ thai sản còn lớn cũng như những thay đổi nhân khẩu học đang diễn ra, Việt Nam đang cho thấy các cam kết cải thiện chính sách bảo vệ thai sản cho tất cả lao động nữ trong tiến trình chung mở rộng diện bao phủ an sinh xã hội (ASXH). Câu hỏi nghiên cứu đặt ra là: chính sách nào có khả năng mở rộng nhanh và bền vững nhất diện bao phủ của chế độ thai sản ở Việt Nam? Bài viết này đánh giá thực trạng chế độ trợ cấp thai sản ở Việt Nam và những tác động tiêu cực của việc thiếu đảm bảo thu nhập trong giai đoạn thai kỳ đến phụ nữ Việt Nam. Bài viết sử dụng kết quả từ cuộc khảo sát gần đây của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Bài viết cũng đề xuất xây dựng một hệ thống trợ cấp thai sản đa tầng, dựa trên kết hợp giữa chính sách BHXH (trợ cấp dựa trên đóng góp, do quỹ BHXH chi trả) và chính sách trợ giúp xã hội (trợ cấp không đóng góp do ngân sách nhà nước chi trả). Đây có thể là giải pháp tiềm năng để mở rộng diện bao phủ trợ cấp thai sản ở Việt Nam.

Bài viết sử dụng nguồn số liệu nghiên cứu định lượng và định tính của đề tài “Ứng phó của phụ nữ miền Trung với biến đổi khí hậu” với 568 bảng hỏi hộ gia đình và 30 phỏng vấn sâu, 4 thảo luận nhóm được thực hiện tại tỉnh Ninh Thuận vào các năm 2017-2019. Qua phương pháp phân tích tài liệu, tần suất, tương quan hai biến số, kết quả nghiên cứu cho thấy, có sự khác biệt giới trong di cư lao động để ứng phó với thiên tai. Nữ giới có xu hướng lựa chọn các biện pháp ứng phó tại chỗ và di cư khoảng cách gần (nội tỉnh) để cải thiện nguồn thu nhập bị ảnh hưởng do thiên tai bằng cách dựa vào các nguồn lực tự nhiên như đất, nước, khí hậu và các nguồn vốn vật chất sẵn có của hộ gia đình. Nam giới có xu hướng tìm kiếm các công việc làm thuê tự do hoặc di cư (cả di cư lao động nội tỉnh/ngoại tỉnh) để bù đắp nguồn thu nhập bị sụt giảm do tác động tiêu cực của thiên tai. Các yếu tố như học vấn, độ tuổi, mạng lưới xã hội, tiếp cận thông tin và tham gia các khóa đào tạo, tập huấn là những nguồn lực hỗ trợ để tối ưu hóa cơ hội tìm kiếm việc làm thêm và khả năng di chuyển để ứng phó với thiên tai.

Dựa vào dữ liệu ứng cử và trúng cử Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026 và dữ liệu phỏng vấn sâu của đề tài “Một số vấn đề giới trong hoạt động bầu cử Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026”, bài viết tìm hiểu thực trạng kết quả bầu cử và một số yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ nữ trúng cử Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026. Kết quả cho thấy, tỷ lệ nữ ứng cử Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026 đã đạt theo chỉ tiêu đề ra. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng cách khá xa giữa tỷ lệ trúng cử Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026 và chỉ tiêu đặt ra. Có sự chênh lệch lớn giữa tỷ lệ nam và tỷ lệ nữ trúng cử Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026. 4/63 tỉnh có tỷ lệ nữ trúng cử Hội đồng nhân dân dưới 20%. Và một số lý giải cho thực trạng tỷ lệ nữ trúng cử Hội đồng nhân dân được rút ra trong nghiên cứu, bao gồm sự chênh lệch về tỷ lệ giới tính trong ủy ban bầu cử, quan niệm của cử tri về đại biểu Hội đồng nhân dân, sự sắp xếp trong danh sách bầu cử Hội đồng nhân dân, tỷ lệ cử tri trực tiếp đi bầu cử và định kiến giới.

Bài viết giới thiệu một số khái niệm và phương pháp nghiên cứu giới trên truyền thông đã được áp dụng trên thế giới, và một số kết quả nghiên cứu về vấn đề khuôn mẫu giới, định kiến giới và bạo lực trên cơ sở giới trên truyền thông ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy truyền thông ở Việt Nam vẫn còn khuôn mẫu, định kiến và bạo lực giới. Khuôn mẫu giới trong truyền thông vẫn còn định hình phụ nữ vào các vai trò, loại việc làm và tính cách của phụ nữ truyền thống. Định kiến giới trong truyền thông vẫn áp đặt phụ nữ làm nội trợ, và không đề cao phụ nữ trong các loại công việc được cho là của nam giới. Bạo lực giới trong truyền thông phổ biến là hình thức ép phụ nữ phải phụ thuộc chồng, khai thác sắc đẹp của phụ nữ và lý giải nguyên nhân bạo lực có một phần do lỗi của người phụ nữ.