Bài viết phân tích các chiều cạnh văn hóa truyền thống và duy lý trong sự hỗ trợ công việc gia đình (được hiểu gồm việc nhà và sản xuất, kinh doanh hộ gia đình) của con cái cho cha mẹ. Số liệu phân tích từ Khảo sát sức khoẻ người cao tuổi tiến hành năm 2018 ở Hà Nội, Ninh Bình và Quảng Bình, với 8.106 trường hợp. Yếu tố văn hóa truyền thống được đo lường thông qua các biến số về tuổi, sức khoẻ, mức sống và tình trạng song toàn của cha mẹ; giới tính và học vấn của con. Chiều cạnh duy lý được thể hiện thông qua các biến số về tuổi con, vị trí nơi con sống so với nơi ở của cha mẹ và mức độ cha mẹ giúp con cái công việc gia đình. Phương pháp phân tích hai biến và đa biến được sử dụng. Kết quả phân tích cho thấy sau khi kết hôn và sống riêng, con cái vẫn có trách nhiệm quan tâm, hỗ trợ cha mẹ trong các công việc gia đình. Tuy nhiên, mức độ hỗ trợ của con cái đối với cha mẹ khác nhau tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể. Nói cách khác, trong điều kiện của xã hội phát triển, các khuôn mẫu truyền thống về việc chăm sóc cha mẹ được bảo lưu một cách linh hoạt. Yếu tố khoảng cách giữa nơi con sống và nơi ở của cha mẹ có vai trò quan trọng. Đồng thời, kết quả phân tích gợi ra rằng tác động của các yếu tố văn hóa truyền thống và duy lý không phải diễn ra hoàn toàn độc lập mà có sự hòa quyện với nhau trong mối quan hệ trợ giúp của con cái đối với cha mẹ. Một số lưu ý cho các phân tích tiếp theo cũng đã được gợi ra trong bài viết.

Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, hoạt động công tác xã hội trong bệnh viện có vai trò quan trọng và cần được phát huy. Sự hỗ trợ của nhân viên công tác xã hội đã làm tăng thêm sự hài lòng của người bệnh và gia đình người bệnh khi đến điều trị tại bệnh viện. Bài viết này phân tích hoạt động công tác xã hội trong bệnh viện, qua khảo sát thực tế tại Bệnh viện Nhi Trung ương và Bệnh viện Đa khoa Y học cổ truyền Hà Nội năm 2019-2020. Kết quả nghiên cứu cho thấy tại một số bệnh viện đã triển khai hoạt động công tác xã hội nhằm giúp người bệnh giải quyết các nhu cầu xã hội và tâm lý liên quan đến bệnh tật và quá trình khám chữa bệnh tại bệnh viện; tuy nhiên khả năng hỗ trợ của hoạt động công tác xã hội đối với bệnh nhân điều trị nội trú trong bệnh viện còn gặp những hạn chế về nguồn lực con người, đồng thời giữa đội ngũ nhân viên CTXH cũng có sự khác biệt rõ nét về trình độ, nhận thức và năng lực chuyên môn.

Hiện nay phụ nữ bắt đầu tham gia nhiều hơn vào thị trường lao động, nên nam giới dần dần tham gia làm việc nhà và chăm sóc con cái nhiều hơn. Dựa trên dữ liệu một cuộc nghiên cứu định tính về vai trò người cha trong gia đình nông thôn Việt Nam hiện nay, bài viết tìm hiểu việc thực thi vai trò “người cha chăm sóc” của nam giới tại địa bàn nghiên cứu là nơi chịu nhiều tác động bởi quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa. Kết quả nghiên cứu cho thấy hình ảnh “người cha chăm sóc” nổi lên khá đậm nét thể hiện ở việc “lấp vào chỗ trống” của người vợ trong việc chăm sóc con cái theo từng giai đoạn phát triển của trẻ. Khi con còn nhỏ, người cha đã tham gia vào việc tắm rửa, cho con ăn... Khi con đi học, người cha tham gia vào việc đưa đón con đi học, họp phụ huynh, uốn nắn, đưa con vào nền nếp, hướng dẫn làm việc nhà. Khi con đến tuổi dậy thì, người cha dành thời gian trao đổi, chia sẻ với con về những vấn đề liên quan đến giới tính, tình bạn khác giới, v.v.

Sử dụng dữ liệu của nghiên cứu “Khảo sát về năng lực chuyên môn và quản lý của phụ nữ 56-60 tuổi tại Thành phố Hồ Chí Minh” do Trung tâm nghiên cứu Giới và Xã hội trường Đại học Hoa Sen thực hiện, bài viết phân tích vai trò của nữ trí thức trong công tác xã hội và hoạt động phục vụ cộng đồng. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng việc các nữ trí thức đến với nghề công tác xã hội và hoạt động phục vụ cộng đồng là sự tình cờ và do khả năng ngoại ngữ, nhưng việc gắn kết lâu dài với nghề là do sự đam mê, sự mong muốn giúp đỡ người khác, và mong muốn sự thay đổi tích cực của xã hội. Đồng thời, tố chất nữ và tính chất đặc thù hướng tới phụ nữ của các dự án phát triển tạo nên lợi thế của các nữ trí thức trong công việc này. Nghiên cứu cũng cho thấy mặc dù gặp phải các rào cản nhưng các nữ trí thức lớn tuổi tích lũy được nhiều kinh nghiệm và mối quan hệ và đây là lợi thế giúp các nữ trí thức làm phát triển cộng đồng hiệu quả hơn khi còn trẻ.

Dựa trên các kết quả khảo sát liên quan đến định hướng giá trị của thanh niên được thực hiện trong 5 năm (2016-2020), bài viết tìm hiểu xu hướng lựa chọn giá trị của thanh niên trên một số khía cạnh như: mục tiêu và ý nghĩa cuộc sống; tình yêu, hôn nhân, tình dục; hạnh phúc gia đình, khuôn mẫu ứng xử trong gia đình. Nhìn chung, thanh niên có xu hướng lựa chọn ngày càng thực tế hơn các giá trị về mục tiêu, ý nghĩa cuộc sống, có xu hướng tự khẳng định năng lực bản thân để đạt được thành công trong cuộc sống. Một số quan niệm về tình yêu, hôn nhân, gia đình của thanh niên đã thay đổi theo hướng cởi mở, thực dụng hơn. Thanh niên đề cao các giá trị thuộc về sức khỏe, hạnh phúc, sự thành đạt của con cái, coi trọng sự gắn kết, yêu thương, tính dân chủ, bình đẳng trong gia đình là những yếu tố tạo nên cuộc sống gia đình hạnh phúc. Cùng với đó, xu hướng lựa chọn các giá trị về khuôn mẫu ứng xử trong gia đình của thanh niên đã có những thay đổi theo hướng phát triển và phù hợp với bối cảnh hội nhập hơn.

Việt Nam đang xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa với mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Để đạt được mục tiêu trên, Đảng, Nhà nước yêu cầu các cấp, ngành, cộng đồng và nhân dân phải thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau, trong đó việc chú trọng xây dựng “Gia đình văn hóa” là một trong những nhiệm vụ hết sức cơ bản. Thành quả phong trào xây dựng gia đình văn hóa ở Quảng Bình trong những năm vừa qua thu được những kết quả quan trọng nhờ vào sự chung tay góp sức của toàn xã hội, đặc biệt là dựa trên phát huy giá trị gia đình truyền thống. Trong bài viết, tác giả nêu bật những thành công trong xây dựng gia đình văn hóa và một số vấn đề đặt ra, từ đó hướng đến những giải pháp xây dựng gia đình văn hóa trong thời gian tới.