Tóm tắt: Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất trên thế giới cho đến thời điểm hiện nay. Bên cạnh những thách thức về chuyển dịch lao động, an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe, già hóa nhanh còn dẫn đến sự chuyển đổi trong quy mô và cấu trúc gia đình. Bài viết phân tích các tác động của mô hình Câu lạc bộ Liên thế hệ Tự giúp nhau - một tổ chức xã hội tự nguyện tại cộng đồng được Chính phủ chủ trương nhân rộng - đối với việc phát huy giá trị gia đình thông qua cải thiện cuộc sống của các thành viên mà phần lớn là người cao tuổi và phụ nữ, từ đó đưa ra một số khuyến nghị giải pháp nhằm phát huy giá trị gia đình trong bối cảnh già hóa dân số. Phân tích số liệu từ các dự án đã triển khai thực tiễn tại các địa phương cho thấy đây là mô hình hiệu quả trong chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi, góp phần trực tiếp và gián tiếp phát huy các giá trị gia đình. Với 8 mảng hoạt động toàn diện và đa dạng, mô hình đã góp phần nâng cao thu nhập, sức khỏe thể chất và tâm thần, kiến thức và kỹ năng, sự tự tin, vui vẻ, đoàn kết, sự thấu hiểu và giúp đỡ lẫn nhau giữa và trong các thế hệ. Nhờ đó mà người cao tuổi, đặc biệt là người cao tuổi nữ, ngày càng có tiếng nói, vị trí và vai trò hơn trong giải quyết các vấn đề và các mối quan hệ trong gia đình. Đây là một mô hình hiệu quả cần được tích cực nhân rộng nhằm góp phần phát huy các giá trị gia đình Việt Nam trong tình hình mới.

Tóm tắt: Dựa trên nguồn số liệu của một số nghiên cứu lớn ở Việt Nam và số liệu khảo sát trực tuyến đối với 279 bạn trẻ từ 16-30 tuổi tại Việt Nam năm 2021, bài viết tập trung phân tích quan điểm của thế hệ trẻ Việt Nam về giá trị hôn nhân - gia đình cũng như các yếu tố tác động đến giá trị hôn nhân - gia đình, đồng thời đề xuất một số giải pháp nâng cao nhận thức về giá trị hôn nhân - gia đình trong giai đoạn mới. Kết quả nghiên cứu cho thấy gia đình vẫn là một giá trị quan trọng không thể thay thế, giới trẻ có xu hướng tin tưởng vào gia đình và cha mẹ; nhận định khá rõ ràng về giá trị hôn nhân, độ tuổi kết hôn, tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời; và chấp nhận, cởi mở dần với một số hiện tượng hôn nhân gia đình mới. Những yếu tố tác động đến giá trị hôn nhân hiện đại được giới trẻ nhận định chủ yếu là liên quan đến thể chế, văn hóa, hội nhập quốc tế đặc biệt yếu tố kinh tế. Dựa trên những kết quả của bài viết, nhóm tác giả đã đề xuất một số giải pháp phát huy giá trị hôn nhân gia đình đối với giới trẻ hiện nay.

Tóm tắt: Ở mỗi gia đình, cha mẹ thường kỳ vọng con mình trở thành người toàn diện về trí tuệ và đạo đức, nhân cách. Bằng việc sử dụng bảng hỏi điều tra dạng tự khai báo (phiên bản trực tuyến) đối với 150 gia đình dành cho đối tượng phỏng vấn là các cặp cha mẹ và người con đang học trung học phổ thông của hộ gia đình (gồm 150 người cha, 150 người mẹ và 150 người con), kết quả nghiên cứu cho thấy, trẻ mong muốn nhất bản thân mình trở thành người “có lòng nhân ái và sống yêu thương”; trong khi đó, cha mẹ lại mong muốn con trở thành người “chăm học; cần cù, có ý chí và chăm lao động”. Kỳ vọng của cha và mẹ về những phẩm chất cần có ở người con trai cũng khác người con gái do xuất phát từ quan niệm về vai trò xã hội của mỗi giới. Nghề nghiệp của cha mẹ cũng là biến số điều tiết ảnh hưởng đến kỳ vọng của cha mẹ về những phẩm chất cần có ở con. Kết quả nghiên cứu góp phần vào việc định hướng, giáo dục các giá trị, phẩm chất cho con lứa tuổi trung học phổ thông của các bậc cha mẹ hiện nay.

Tóm tắt: Trên cơ sở số liệu của đề tài khoa học cấp bộ “Nghiên cứu xây dựng tiêu chí đánh giá gia đình hạnh phúc trong giai đoạn hiện nay” của Vụ Gia đình, Bộ Văn hóa, Thông tin và Du lịch năm 2018-2019, nghiên cứu nhằm xác định cơ sở khoa học và thực tiễn để xây dựng tiêu chí đánh giá gia đình hạnh phúc ở Việt Nam, từ đó đề xuất và hoàn thiện tiêu chí đánh giá gia đình hạnh phúc ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Kết quả nghiên cứu cho thấy các gia đình đề cao các yếu tố tình cảm, mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình chứ không phải các yếu tố vật chất. Đặc biệt, mức sống hay điều kiện kinh tế gia đình không phải là yếu tố ảnh hưởng đáng kể đến sự hài lòng về quan hệ gia đình. Sự quan tâm, chia sẻ giữa các thành viên gia đình mới là yếu tố thúc đẩy sự hài lòng về mối quan hệ này. Như vậy, các hoạt động giáo dục nhằm thúc đẩy mối quan hệ bình đẳng và sẻ chia trong gia đình là chìa khóa cho hạnh phúc gia đình trong bối cảnh biến đổi xã hội hiện nay.

Tóm tắt: Công tác gia đình luôn được Đảng ta quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo bằng việc ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo quan trọng. Năm 2020, Ban Tuyên giáo Trung ương đã tiến hành tổng kết 15 năm thực hiện Chỉ thị số 49-CT/TW, ngày 21/02/2005 của Ban Bí thư về xây dựng gia đình trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước cho thấy một số kết quả công tác xây dựng và phát triển gia đình Việt Nam. Bài viết nêu ra những kết quả thực hiện Chỉ thị 49-CT/TW TW “về xây dựng gia đình thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước” với những thành tựu đáng ghi nhận, đồng thời cũng nêu ra một số điểm hạn chế trong công tác xây dựng gia đình. Từ đó, tác giả phân tích nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan của những hạn chế trong công tác xây dựng và phát triển gia đình. Bài viết cũng đưa ra một số giải pháp nhằm xây dựng và phát triển gia đình Việt Nam như: Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, nâng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, sự phối hợp hiệu quả của các cấp, các ngành và đoàn thể nhân dân trong xây dựng gia đình; Tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về gia đình...

Tóm tắt: Dựa trên kết quả hoạt động thực tiễn của Hội và phân tích tổng quan các nghiên cứu về giá trị gia đình, bài viết tập trung làm rõ nội hàm của một số giá trị tiêu biểu, cốt lõi hiện nay của gia đình Việt Nam cần tiếp tục vun đắp, phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội của đất nước, với vai trò của người phụ nữ và nhiệm vụ của tổ chức Hội. Các giá trị tiêu biểu đó là: Văn hóa gia đình Việt Nam với các giá trị đạo đức, nền nếp, nhân văn cần tiếp tục giữ gìn, phát huy; Giá trị hôn nhân và con cái trong gia đình Việt Nam cần tiếp tục khẳng định; Phát triển kinh tế hộ, tạo lập thu nhập bền vững từ đóng góp của mỗi thành viên; Yếu tố bình đẳng, tiến bộ trong gia đình hiện đại cần được thấm sâu trong gia đình Việt Nam. Từ đó, bài viết đưa ra một số khuyến nghị cụ thể nhằm phát huy vai trò của tổ chức Hội trong vun đắp giá trị gia đình, xây dựng gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới.